14 października 2021 r., podczas posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej podjęto uchwałę o ustanowieniu roku 2022 Rokiem Marii Konopnickiej. Uchwałę podjęto w związku ze 180-leciem urodzin tej wybitnej prozaiczki, poetki, tłumaczki i publicystki, doceniając literacki dorobek autorki oraz jej wkład w działalność patriotyczną. Zaakcentowano, że „za pomocą utworów literackich protestowała przeciwko antypolskiej polityce zaborców i niesprawiedliwości społecznej”; „Współorganizowała protest światowej opinii publicznej przeciwko niemieckim represjom wobec dzieci polskich we Wrześni w latach 1901–1902 i ustawom wywłaszczeniowym. Walczyła o prawa kobiet oraz pomagała uwięzionym z przyczyn politycznych przez rosyjskie władze”.

Tekst uchwały przybliżył życiorys i dokonania urodzonej 23 maja 1842 roku w Suwałkach Marii Konopnickiej. Przypomniano, że gdy miała 12 lat, zmarła jej matka, a córkę wychowywał jej ojciec Józef Wasiłowski – prawnik. W uchwale zaznaczono, że „wychowanie przez ojca, w atmosferze patriotyzmu i tradycji chrześcijańskiej, miało duży wpływ na pisarkę”.

W 1862 r. Maria Wasiłowska poślubiła Jarosława Konopnickiego, z którym miała ośmioro dzieci. W 1876 roku, po rozstaniu z mężem, przeniosła się z dziećmi do Warszawy, gdzie publikowała, dorabiała lekcjami oraz uczestniczyła w akcjach patriotycznych i społecznych.

Zadebiutowała w czasopiśmie „Kaliszanin” (pod pseudonimem „Marko”) w 1870 roku. W 1881 roku wydała pierwszy tomik poezji. Redagowała pismo „Świt”, współpracowała z tygodnikiem „Bluszcz” i wieloma innymi czasopismami. Była honorową członkinią Towarzystwa Szkoły Ludowej oraz wielu towarzystw i instytucji działających w Polsce i na całym świecie. Sławę przyniosły jej proza nowelistyczna i utwory dla dzieci. Tworzyła wiersze o tematyce społecznej i patriotycznej, z których poczesne miejsce w kulturze polskiej zajęła „Rota”. Literaturę dziecięcą podniosła na wyżyny artyzmu.

W 1903 roku Konopnicka otrzymała w darze od narodu polskiego dworek z parkiem w Żarnowcu, który aktualnie jest Muzeum Marii Konopnickiej. Zachęcamy do odwiedzenia jego strony internetowej, umożliwiającej odbycie wirtualnego spaceru po obiekcie: https://muzeumzarnowiec.pl/. Warto odwiedzić również stronę internetową www.polona.pl, gdzie można znaleźć i przeczytać wiele dzieł pisarki.

Maria Konopnicka zmarła 8 października 1910 r. we Lwowie. Została pochowana na tamtejszym cmentarzu Łyczakowskim. Jej pogrzeb był wielką manifestacją patriotyczną.

Kacper Skowron, Igor Sitko